Τι μπορεί να κρύβει ο πόνος στο στήθος;

Εκεί που κάθεστε καλά καλά ξαφνικά νιώθετε έντονο πόνο στο στήθος. Αμέσως το μυαλό σας πάει στο κακό «τώρα το παθαίνω το καρδιακό».
Όμως, τι μπορεί να κρύβει αυτός ο πόνος; Πότε είναι αθώος και πότε χρειάζεται επείγουσα διερεύνηση; Αν δεν είναι καρδιά τι άλλο μπορεί να είναι;

Διαβάστε στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί τα πάντα γύρω από τον πόνο στο στήθος.

Ο πόνος στο στήθος μπορεί να προκληθεί από πολλά αίτια, καρδιακά και μη, αλλά η εμφάνισή του προκαλεί αναστάτωση και άγχος στα άτομα που το νιώθουν γιατί πάντα υπάρχει ο φόβος της καρδιακής προσβολής.

Η διάγνωση συχνά είναι δύσκολη γιατί αφενός τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής ποικίλλουν και αφετέρου γιατί στο στήθος αντανακλά ο πόνος από διάφορα όργανα, οπότε και αναφερόμαστε σε θωρακικό πόνο μη καρδιακής αιτιολογίας.

Υπάρχουν μερικές χρήσιμες υποδείξεις που μπορεί να σας βοηθήσουν να καταλάβετε αν ο πόνος στο στήθος προέρχεται από την καρδιά ή από κάπου αλλού, αλλά σε περίπτωση αμφιβολίας το προτιμότερο που έχετε να κάνετε είναι να ελέγξετε τα συμπτώματά σας.

Ο θωρακικός πόνος μη καρδιακής αιτιολογίας ορίζεται ως επαναλαμβανόμενα επεισόδια οπισθοστερνικού άλγους που δεν οφείλονται σε προβλήματα της καρδιάς. Η συχνότητα εμφάνισης κυμαίνεται μεταξύ 14-33% του πληθυσμού και λόγω της φύσης των συμπτωμάτων, τα οποία είναι όμοια με εκείνα της ισχαιμικής καρδιακής νόσου, μια διεξοδική αξιολόγηση από καρδιολόγο είναι συχνά αναγκαία.

Τα αίτια μπορεί να προέρχονται από το γαστρεντερικό σύστημα ή από άλλα όργανα, αλλά συνήθως ο οισοφάγος ευθύνεται για τις περισσότερες περιπτώσεις θωρακικού πόνου μη καρδιακής αιτιολογίας. Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι το πιο συνηθισμένο αίτιο, η οποία συμβαίνει όταν τα οξέα του στομάχου παλινδρομούν στον οισοφάγο και εμφανίζεται με αίσθημα καύσου και πόνου στο στήθος.

Οι κινητικές διαταραχές του οισοφάγου μπορούν να προκαλέσουν θωρακικό πόνο, όπως η αχαλασία, ο διάχυτος οισοφαγικός σπασμός και ο υπερσυσπώμενος οισοφάγος. Τέλος, ο υπερευαίσθητος οισοφάγος, όπου τα άτομα έχουν αυξημένη αντίληψη του οισοφαγικού πόνου ακόμα και σε μικρές διαταραχές στην πίεση ή στην οξύτητα, μπορεί να προκαλέσει έντονο οπισθοστερνικό άλγος.

Ο πόνος που προέρχεται από τον οισοφάγο εμφανίζεται συνήθως μετά το φαγητό ή κατά την κατάκλιση και μπορεί να έχει μικρή διάρκεια ή να συνεχίζεται για μερικές ώρες. Ο πόνος και το κάψιμο ξεκινάει από το στομάχι και ακολουθεί την πορεία του οισοφάγου κατά μήκος του λαιμού.

Αρκετά συχνά συνοδεύεται και από μία πικρή γεύση στο στόμα, λόγω των αναγωγών και της παλινδρόμησης του γαστρικού οξέος στον οισοφάγο.

Συχνό αίτιο θωρακικού πόνου είναι και τα μυοσκελετικά προβλήματα που μπορεί να εντοπίζονται οπουδήποτε στο θωρακικό τοίχωμα και αφορούν μύες, οστά, τένοντες και χόνδρους. Το μυοσκελετικό άλγος περιορίζεται σε μια συγκεκριμένη περιοχή του θώρακα που συχνά υποδεικνύεται από τον ασθενή με το δάκτυλο.

Ο πόνος είναι συνήθως έντονος και έχει διαξιφιστικό χαρακτήρα που περιγράφεται σαν μαχαιριά. Επιδεινώνεται από τις κινήσεις του θώρακα, από τη βαθειά εισπνοή και από την εφαρμογή πίεσης στο σημείο. Μπορεί να διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα ή να συνεχίζεται για αρκετές ημέρες.

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στα προειδοποιητικά συμπτώματα που σχετίζονται με την ισχαιμική καρδιοπάθεια και υποδηλώνουν έμφραγμα και τα οποία αν τα εμφανίσετε πρέπει να αναζητήσετε επειγόντως ιατρική βοήθεια.

Ξαφνική πίεση, ή σφίξιμο, ή έντονος πόνος στο στήθος που διαρκεί περισσότερο από λίγα λεπτά.
Συνήθως ο ασθενής δεν μπορεί να υποδείξει το ακριβές σημείο του πόνου με το δάκτυλο και τον περιγράφει σα μία σφιγμένη γροθιά.

Ο πόνος μπορεί να εξαπλώνεται στην πλάτη, στο λαιμό, στο σαγόνι, στο στομάχι, στους ώμους και στο αριστερό χέρι.

Μπορεί να εμφανιστεί ξαφνική δυσκολία στην αναπνοή και συχνά ο πόνος συνοδεύεται από ιδρώτα, ζαλάδα και ναυτία.

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης ή έντονης συναισθηματικής πίεσης.

Πέτρες στη χολή- Πόσο επικίνδυνες είναι;

Ένα από τα πλέον συνήθη προβλήματα υγείας…
που γίνονται αντιληπτά στο περίγυρο μας είναι οι «πέτρες στην χολή».

Η συχνή πλέον απλή εξέταση υπερηχογραφηματος άνω κοιλίας, που γίνεται σαν ρουτίνα διαγνωστικής και προληπτικής διερεύνησης, αναδεικνύει πλέον πολύ συχνά αυτό το «τυχαίο εύρημα», και προκαλεί αρκετά ερωτήματα στους «πάσχοντες».

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΜΩΣ Η ΧΟΛΗ ;

Εδώ ευρίσκεται και το ζήτημα της ακριβούς ορολογίας, διότι αυτό που ο κόσμος ονομάζει «χολή» είναι ένα όργανο που λέγεται χοληδόχος κύστη, Ενώ χολή είναι ένα πρασινοκίτρινο ελαιώδες υγρο που παράγεται από το συκώτι μας και ρεει μέσα από τον χοληδόχο πόρο στο 12δάκτυλο, και η χρησιμότητα του είναι η «γαλακτωματοποιηση» των λιπών με σκοπό την απορρόφηση τους από τον οργανισμό.

Η χοληδόχος κύστις είναι ένα όργανο σχήματος αχλαδιού, που βρίσκεται κάτω από την δεξιά πλευρά του ήπατος.

Ο κύριος σκοπός του είναι να συγκεντρώνει το πεπτικό υγρό (χολή) που παράγεται από το συκώτι, με σκοπό την συμπύκνωση της και την έκκριση της σε αυξημένες ανάγκες του πεπτικού για πέψη λιπαρών τροφών.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΕΤΡΕΣ ΣΤΗΝ «ΧΟΛΗ» ;

Τα προβλήματα στην χοληδόχο κύστη συνήθως προκαλούνται από την παρουσία χολολίθων : μικρές σκληρές μάζες που σχηματίζονται κυρίως από χοληστερόλη και χολικά άλατα που δημιουργούνται μέσα της, σταδιακά, λόγω διαταραχής συμπύκνωσης του υγρού. Η διαταραχή αυτή δεν έχει σχέση με την διατροφή ή την χοληστερίνη του αίματος. Δεν είναι σίγουρο για ποιο λόγο σε κάποιους ανθρώπους δημιουργούνται χολόλιθοι ούτε υπάρχουν γνωστοί τρόποι ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία χολολίθων.

Η αρχή δημιουργίας γίνεται αργά με την παρουσία ή λάσπης ή μικρών λίθων ή ψευδοπολυπόδων ή ενός απλού μικρού λίθου, που σιγά σιγά ή μεγαλώνουν σε μέγεθος ή πληθαίνουν σε αριθμό, ανακαλυπτόμενα τυχαία σε κάποιο υπερηχογράφημα.

ΤΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΟΥΝ?

Τα συμπτώματα ποικίλλουν.

Από ήπια συμπτώματα διαταραχών της πέψης, δηλαδή ρεψίματα , φουσκώματα, δυσπεψίες μέχρι πόνο στο επιγάστριο και δεξιά κάτω από τα πλευρά.

Πολλές φορές, παραπονιούνται ασθενείς για το στομάχι τους και παίρνουν θεραπεία για χρόνια για το στομάχι, χωρίς ποτέ στην ουσία να γίνουν καλά, και στο τέλος αποκαλύπτεται πρόβλημα στην χολή!

Οι πέτρες στην χολή μπορούν να μετακινηθούν λόγω της σύσπασης του οργάνου η οποία μπορεί να συμβεί μετά από γεύμα οποιαδήποτε στιγμή, και να προκαλέσουν επιπλοκές:

ΤΙ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΧOYN OI ΠΕΤΡΕΣ ΣΤΗΝ ΧΟΛΗ;

Οι επιπλοκές μπορεί να είναι σοβαρές!

Από απλή χολοκυστίτιδα δηλαδή φλεγμονή της χοληδόχου, με πόνο και πυρετό, μέχρι ύδρωπα και εμπύημα αυτής με κίνδυνο να σπάσει η χολή και να υπάρξει περιτονίτιδα.

Ίκτερος και απόφραξη του χοληδόχου πόρου από πέτρες που μετακινήθηκαν και έφραξαν τον πόρο, με αποτέλεσμα να κιτρινίσει ο ασθενής, και πιθανή βλάβη στο συκώτι ή χολαγγειίτιδα!

Παγκρεατίτδα από δηλαδή σοβαρή φλεγμονή του παγκρέατος λόγω ερεθισμού του από μετακίνηση μικρής συνήθως πέτρας από τον πόρο.

Η παγκρεατίτιδα πολλές φορές μπορεί να είναι πολύ σοβαρή κατάσταση και να αποβεί μοιραία για την ζωή!

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΩΝ ;

Όταν ο ασθενής εμφανίσει συμπτώματα, κατά την κλινική εξέταση υπάρχει ευαισθησία στην κοιλιακή χώρα, σύσπαση στο δεξιό μέρος της κοιλιάς κάτω από τα πλευρά και μερικές φορές αντανάκλαση του πόνου είτε στο στέρνο, στο επιγάστριο ή πίσω στην μέση.

Το υπερηχογράφημα είναι η περισσότερο συνηθισμένη εξέταση που χρησιμοποιείται για την εύρεση των χολολίθων, ενώ οι αιματολογικές εξετάσεις συνεισφέρουν στην διάγνωση της φλεγμονής ή των επιπλοκών της λιθίασης από το συκώτι ή το πάγκρεας.

Αιματολογικές τιμές αυξημένων τρανσαμινασών, χολερυθρίνης και αλκαλικής φωσφατάσης υποσημαινουν λιθίαση στον χοληδόχο πόρο.

Η ύπαρξη διάτασης του χοληδόχου πόρου στο υπερηχογράφημα, επιβεβαιώνει την διάγνωση και πολλές φορές ο χειρουργός θα πρέπει να ζητήσει την εκτέλεση MRCP (μαγνητικής χολαγγειοπαγκρεατογραφίας) για την σωστή εκτίμηση του προβλήματος.

Η θεραπεία της χολολιθίασης είναι χειρουργική

Οι χολόλιθοι δεν αποβάλλονται από μόνοι τους. Κάποιες περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπισθούν προσωρινά με φαρμακευτική ή διαιτητική αγωγή, όπως μείωση λήψης λιπαρών ουσιών. Αυτή η αγωγή έχει περιορισμένα και προσωρινά ποσοστά επιτυχίας. Τα συμπτώματα θα συνεχισθούν μέχρι να αφαιρεθεί η χοληδόχος κύστις.

Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι οτι:

• Οι πέτρες στην χολή δεν έχουν σχέση με τις πέτρες στο νεφρό. Οι πέτρες στον νεφρό ακολουθούν μια διαδρομή νεφρός> ουρητήρας> ουροδόχος κύστη> αποβολή με τα ούρα. Ενώ οι πέτρες στην χολή ακολουθούν την διαδρομή χοληδόχος κύστη> κυστικός πόρος (πιθανή απόφραξη)> χοληδόχος πόρος>απόφραξη στο φύμα του Vater κλπ.

• Η προσπάθεια αφαίρεσης μόνο των λίθων αφ’ ενός είναι αδύνατη λόγω ανατομίας του οργάνου αλλά και ανούσια λόγω του ότι υπεύθυνη για την δημιουργία τους είναι η χοληδόχος κύστη.

• Η χρήση ειδικών λιθοδιαλυτικών φαρμάκων (πχ ursofalk), δημιούργησαν πολλαπλές επιπλοκές από το συκώτι και εγκαταλείφθησαν.

• Η λιθοτριψία των λίθων εφαρμόσθηκε στο παρελθόν, αλλά δημιούργησε συγκρίματα των λίθων τα οποία προκάλεσαν επιπλοκές στον χοληδόχο πόρο και εγκαταλείφθηκε σαν μέθοδος.

Η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως είναι η πλέον κατάλληλη και ασφαλέστερη θεραπεία της χολοκυστίτιδος.

Η χολοκυστεκτομή είναι μία από τις πιο διαδεδομένες χειρουργικές επεμβάσεις. Σήμερα, οι περισσότερες επεμβάσεις χολής γίνονται λαπαροσκοπικά. Ο ιατρικός όρος για την επέμβαση αυτή είναι Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή.

Ο ασθενής σαφώς έχει ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο.

Ο ασθενής έχει σαφώς γρηγορότερη ανάρρωση απ’ ότι στην κλασσική χειρουργική. Οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν σπίτι μετά από μία ημέρα και στις κανονικές τους δραστηριότητες πολύ γρήγορα.

ΕΙΝΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ Η ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΟΛΟΚΥΣΤΕΚΤΟΜΗ ;

Πολυάριθμες ιατρικές έρευνες δείχνουν ότι ο βαθμός επιπλοκών από μία λαπαροσκοπική επέμβαση χολοκυστεκτομής όταν, βέβαια, αυτή γίνεται από ένα σωστά εκπαιδευμένο και έμπειρο χειρουργό, είναι ανάλογος με τον βαθμό επιπλοκών από μία επέμβαση χολοκυστεκτομής με την κλασσική μέθοδο.

Η επικινδυνότητα της μεθόδου είναι κατά πολύ μικρότερη ή μηδενική μπροστά στην επικινδυνότητα της πάθησης και των επιπλοκών της

Μύθοι και αλήθειες σχετικά με τη διόρθωση μυωπίας με laser

Μύθος: Γίνεται ένεση για να γίνει αναισθησία στο μάτι…
Αλήθεια: Αν και ο κόσμος πιστεύει ότι ο ιατρός χρησιμοποιεί μια ένεση για να αναισθητοποιήσει το μάτι, η αλήθεια είναι ότι χρησιμοποιούνται μόνο οφθαλμικές σταγόνες, δηλαδή ένα κολλύριο γι’ αυτό το σκοπό.

Μύθος: Πόνος κατά την επέμβαση
Αλήθεια: Επειδή το μάτι είναι ένα πάρα πολύ ευαίσθητο όργανο, ο κόσμος πιστεύει ότι μια επέμβαση σε αυτό δεν μπορεί παρά να είναι οδυνηρή. Όμως αυτό δεν ισχύει καθώς η επέμβαση διόρθωσης με Lasik είναι σχεδόν ανώδυνη και διαρκεί μόνο 15-20 λεπτά και για τα δυο μάτια.

Μύθος: Η επέμβαση γίνεται μόνο μία φορά στη ζωή μας
Αλήθεια: Γενικά, αυτό είναι σωστό. Στο 95% των ασθενών που θα υποβληθούν σε οφθαλμική διόρθωση με laser, μια επέμβαση είναι αρκετή. Στο 5% των ασθενών μπορεί να χρειαστεί και μια πρόσθετη, επαναληπτική επέμβαση, χωρίς καμία αρνητική επίπτωση.

Μύθος: Χρειάζεται προσοχή για μεγάλη περίοδο μετά την επέμβαση
Αλήθεια: Αναγκαία είναι η προσοχή για μόλις ένα μήνα μετά την επέμβαση, μέχρι να  υπάρξει πλήρης αποθεραπεία-επούλωση στον οφθαλμό. Μετά από αυτό το διάστημα το άτομο μπορεί να επιστρέψει στις συνήθεις δραστηριότητες, ακόμη και σε γυμναστική, κολύμβηση, κλπ.

Μύθος: Το μάτι μπορεί να καεί κατά την επέμβαση με laser
Αλήθεια: Αυτός είναι ίσως ο μεγαλύτερος μύθος γύρω από τη διόρθωση της μυωπίας με λέιζερ. Όμως η αλήθεια είναι ότι σε καμία περίπτωση αυτό δεν μπορεί να συμβεί καθώς η οφθαλμική διόρθωση με λέιζερ είναι μια ψυχρή διαδικασία, απόλυτα ασφαλής, που δεν μπορεί να προκαλέσει τέτοια βλάβη.

Μύθος: Υπάρχει ένα όριο ηλικίας πέρα από το οποίο δεν μπορείς να κάνεις διόρθωση με λέιζερ.
Αλήθεια: Δεν υπάρχει τέτοιος ηλικιακός περιορισμός. Φυσικά, με την πάροδο της ηλικίας αυξάνονται οι πιθανότητες να εμφανιστεί καταρράκτης σε κάποιον ασθενή. Μια τέτοια κατάσταση θα καταστήσει τη διόρθωση της μυωπίας μια επέμβαση χωρίς αποτέλεσμα, άρα και χωρίς λόγο να γίνει, καθώς δεν θα διορθώση την ποιότητα όρασης του ασθενούς.

Πόνος στο συκώτι: Με ποιες παθήσεις συνδέεται

Το συκώτι, είναι ένα από τα σημαντικότερα όργανα του οργανισμού. Η δράση του αφορά στη χώνεψη της τροφής, την αποτοξίνωση του…
οργανισμού, την παραγωγή των πρωτεϊνών, την αποθήκευση βιταμινών, μετάλλων και ζαχάρων και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών που χρειάζεται το σώμα για την εύρυθμη λειτουργία του.

Οι ασθένειες που μπορούν να βλάψουν το συκώτι είναι πολλές, ενώ υπάρχουν και οι περιπτώσεις ατόμων που γεννιούνται με προβλήματα στο συκώτι και μαθαίνουν να ζουν με αυτά.

Αν αισθανθείτε πόνο ψηλά στην κοιλιά είναι δύσκολο να εντοπίσετε από ποιο ακριβώς όργανο προέρχεται, καθώς το συκώτι βρίσκεται κοντά στο στομάχι, το σπλήνα, τη χοληδόχο κύστη και το πάγκρεας.

Οι υποδοχείς πόνου του ήπατος βρίσκονται κατά κύριο λόγο στην επιφάνειά του. Ο πόνος από το συκώτι γίνεται συνήθως αισθητός στο ανώτερο δεξί τμήμα της κοιλιακής χώρας, κάτω από τα πλευρά.

Σχεδόν πάντα είναι αποτέλεσμα οιδήματος ή διόγκωσης του ήπατος, οξείας φλεγμονής, διαστολής της επιφάνειας του ήπατος ή τραυματισμού που οδηγεί στην αυξημένη πίεση στο εξωτερικό περίβλημα του ήπατος.

Πού μπορεί να οφείλεται ο πόνος στο συκώτι:

1. Αλκοολική νόσος του ήπατος

Η πάθηση είναι ευρύτερα γνωστή ως κίρρωση του ήπατος. Εξελίσσεται σταδιακά λόγω της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ.

2. Πρωτοπαθής καρκίνος του ήπατος

Είναι αποτέλεσμα της μη φυσιολογικής ανάπτυξης των κυττάρων του ήπατος. Ο όρος πρωτοπαθής σημαίνει ότι ο καρκίνος ξεκίνησε από το ίδιο το συκώτι και δεν είναι αποτέλεσμα μετάστασης.

3. Κύστη στο συκώτι

Πρόκειται για ένα μικρό σάκο –σαν φούσκα– με λεπτό τοίχωμα και γεμάτο με υγρό. Δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία και αντιμετωπίζεται με τη φαρμακευτική αγωγή.

4. Λιπώδης νόσος του ήπατος

Η επίσημη διάγνωση προκύπτει όταν τα επίπεδα λίπους στο συκώτι ξεπερνούν το 10%. Η πάθηση είναι συνήθως κληρονομική και είναι συχνή σε υπέρβαρα/παχύσαρκα άτομα.

5. Ηπατική ίνωση

Είναι το τελευταίο στάδιο της κίρρωσης του ήπατος. Χαρακτηρίζεται από το σχηματισμό ινώδους ιστού, ουλώδους ιστού και όζων στο συκώτι, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η φυσιολογική ροή του αίματος.

6. Ηπατίτιδα

Πρόκειται για φλεγμονή στο συκώτι που έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των κυττάρων. Οφείλεται κατά κύριο λόγο σε λοίμωξη από ιό.

Έρωτας: 5 λύσεις για να μη χωρίσετε λόγω ζήλιας.Γράφει η Μαρία Μεραμβελιωτάκη-Simon MSc Σύμβουλος Ψυχολόγος (www.happymind.gr )

Για να καταλάβεις και να διαχειριστείς το συναίσθημα της ζήλειας

1. Προσπάθησε ν’αναγνωρίσεις ποιός είναι ο πυρήνας της ζήλειας σου. Ίσως φοβάσαι ότι θα χάσεις τη σχέση, ίσως ότι θα γελιοποιηθείς; Κατάλαβε ποιός είναι ο βαθύτερος φόβος ο οποίος υποκινεί τη ζήλεια που αισθάνεσαι. Αφότου αναγνωρίσεις τον πυρήνα της ζήλειας σου, δοκίμασε να κατανοήσεις για ποιό λόγο αντιδράς με αυτόν τον τρόπο. Είναι η αντίδραση σου, απόρροια της ευαισθησίας σου σε αυτό το θέμα ή υπάρχει πραγματικός κίνδυνος απώλειας της σχέσης;
2. Κάνε μια αναδρομή στο παρελθόν και θυμίσου τι ήταν αυτό που σε προσέλκυσε στον/στην σύντροφό σου. Ήταν το αίσθημα της ασφάλειας; Το ότι ένιωθες να σε θέλουν και να σε αγαπούν; Η αίσθηση ότι είχες κάποιον να σε σέβεται και να σε κατανοεί; Έπειτα σύγκρινε αυτά τα πράγματα που σε προσέλκυσαν αρχικά με τον βασικό πυρήνα της ζήλειας σου, τον φόβο δηλαδή που τη δημιουργεί. Υπάρχει κάποια σύνδεση ανάμεσα τους; Συνήθως υπάρχει. Για παράδειγμα, εάν αυτό που σε προσέλκυσε στον/στην σύντροφό σου ήταν ότι ένιωθες να σε θέλει και να σε αγαπά, είναι πιθανό , η πιο επίπονη σκέψη σε σχέση με τη ζήλεια σου να είναι ότι δε σε θέλουν ή δε σε αγαπούν πια. Η εάν αυτό που σε προσέλκυσε ήταν η αίσθηση ότι σε σέβονται και σε εκτιμούν, είναι πιθανό ο βασικός πυρήνας της ζήλειας σου να είναι ότι δε σε σέβονται και  δε σ’εκτιμούν πια. Κάνοντας αυτή την άσκηση, θα συνειδητοποιήσεις πως συχνά δεν βρισκόμαστε σε μία σχέση τυχαία, αλλά επιλέγουμε να βρεθούμε, προφανώς επειδή καλύπτει βαθιές εσωτερικές μας ανάγκες. Όταν  θεωρήσουμε αυτές οι ανάγκες απειλούνται, είναι πιθανόν να βιώσουμε το συναίσθημα της ζήλειας.
3. Ψάξε πώς η ζήλεια σου μπορεί να σε βοηθήσει καλύτερα να καταλάβεις τον εαυτό σου. Για παράδειγμα, νομίζεις ότι σου λείπει κάποιο χαρακτηριστικό το οποίο θα ήθελες να αναπτύξεις; Ζηλέυεις επειδή θέλεις κάτι παραπάνω από τη σχέση σου, το οποίο δε μπορεί να σου προσφερθεί από τον/την σύντροφό σου; Υπάρχουν αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος οι οποίες έχουν συμβάλλει στο να νιώθεις έτσι;
4. Εάν τείνεις να ζηλεύεις τον/την σύντροφό σου διαρκώς, η συμπεριφορά που συνοδεύει τα συναισθήματα σου ίσως θέτει σε κίνδυνο τη σχέση σου. Γι’αυτό είναι  σημαντικό να παρατηρήσεις και να αποδεχτείς τη ζήλεια όταν σου συμβαίνει χωρίς απαραίτητα να δράς σύμφωνα με αυτά τα συναισθήματα. Όταν λοιπόν παρατηρείς ότι ζηλεύεις, δώσε λίγο χρόνο στον εαυτό σου να αποδεχτεί αυτό που νιώθει αλλά ταυτόχρονα να συνειδητοποιήσει ότι οι σκέψεις που συνοδεύουν τη ζήλεια δεν ανταποκρίνονται απαραίτητα στην πραγματικότητα. Τη στιγμή που παίρνεις το χρόνο σου και παρατηρείς τα συναισθήματα σου, ίσως να νιώσεις ότι η ένταση τους αυξάνεται. Είναι όμως σημαντικό να καταλάβεις ότι δεν χρειάζεται να προσπαθείς ν’απαλάσσεσαι από ένα αρνητικό συναίσθημα κάθε φορά που το βιώνεις, υιοθετώντας μια συγκεκριμένη συμπεριφορά. Το συναίσθημα σταδιακά θ’αποδυναμωθεί από μόνο του αν του δώσεις τον απαραίτητο χρόνο.
5. Κατανόησε ότι είναι αναπότρεπτο να υπάρχει κάποια αβεβαιότητα όχι μόνο στις σχέσεις αλλά και στη ζωή εν γένει. Ίσως μέσα σου αισθάνεσαι την πιεστική ανάγκη να πιστέψεις ότι ο σύντροφός σου σίγουρα δεν ενδιαφέρεται για κάποιο άλλο άτομο, αλλά η σιγουριά δεν είναι  χαρακτηριστικό της ζωής. Δεν μπορείς με σιγουριά να προβλέψεις τι θα γίνει αύριο ή σ’ένα χρόνο από σήμερα, μπορείς ωστόσο από τα δεδομένα που έχεις, να υπολογίσεις ένα πιθανό σενάριο. Είναι χρήσιμο να μάθουμε να ζούμε με την αβεβαιότητα γιατί έτσι γλυτώνουμε από τη διαρκή ανησυχία και το άγχος.

boro.gr

Ο οργασμός προέρχεται από το σώμα ή το μυαλό;

Θέμα κλισέ, ίσως και ταμπού σε μια συζήτηση για το σεξ, που όμως πολλές φορές αποφεύγουν τόσοι οι άνδρες, όσο και οι γυναίκες. Οι πρώτοι γιατί συνδέουν την ικανότητα να «φέρουν τη γυναίκα σε οργασμό» με τον ανδρισμό τους και οι δεύτερες γιατί ενδέχεται να αισθάνονται ανεπάρκεια, ντροπή, ενοχές ή άγχος επειδή δυσκολεύονται.

Μιλήσαμε με τη σεξολόγο Εύη Κυράνα και μας έδωσε περισσότερες πληροφορίες για το θέμα. Πόσο σημαντικός είναι τελικά ο οργασμός για τις γυναίκες; Ποια τα «ανατομικά» χαρακτηριστικά των γυναικείων γεννητικών οργάνων που δυσκολεύουν ή διευκολύνουν τη επίτευξή του και πως περιγράφουν οι ίδιες οι γυναίκες το συναίσθημα την ώρα του οργασμού;

Πόσο σημαντικός είναι τελικά ο οργασμός;

Πολλές γυναίκες που δυσκολεύονται να έρθουν σε οργασμό, βιώνουν αίσθημα ανεπάρκειας, ντροπή, ενοχές και άγχος, που με τη σειρά τους συντηρούν το πρόβλημα.

Ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι τα αρνητικά αυτά συναισθήματα συνδέονται με τις προσδοκίες του συντρόφου ή την πίεση που ασκείται από εκείνον. Επιπλέον, υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι μόνο οι μισές από τις γυναίκες με δυσκολίες οργασμού αναφέρουν δυσφορία.

Αυτά τα δεδομένα υπονοούν ότι ο οργασμός είναι λιγότερο σημαντικός για τις γυναίκες από ό,τι είναι για τους άνδρες. Η άποψη αυτή ενισχύεται από μελέτες που υποστηρίζουν ότι η επίτευξη οργασμού αποτελεί σεξουαλικό κίνητρο περισσότερο για τους άνδρες παρά για τις γυναίκες.

Άλλωστε, πλήθος μελετών επιβεβαιώνει ότι το 85% των γυναικών που δεν έχουν οργασμό κατά την επαφή δηλώνει πως είναι ικανοποιημένο από τη σεξουαλική του ζωή. Φαίνεται δηλαδή πως η πλειονότητα των γυναικών δεν θεωρεί τον οργασμό αναγκαίο για την ευχαρίστηση και ξέρουμε πια ότι τα κίνητρα των γυναικών για σεξ είναι πάρα πολλά (μια μελέτη κατέγραψε 235 διαφορετικούς λόγους για τους οποίους οι γυναίκες κάνουν σεξ), ένα μόνο εκ των οποίων είναι η σωματική εκτόνωση.

Ο οργασμός προέρχεται από το μυαλό ή το σώμα;

Οι περιγραφές του γυναικείου οργασμού για πολλά χρόνια περιορίζονταν στις σωματικές αντιδράσεις στην περιοχή της πυέλου (συσπάσεις του κόλπου, συσπάσεις στη περιοχή της λεκάνης κ.λπ). Ωστόσο, οι περιγραφές των γυναικών δείχνουν μια διάσταση του οργασμού περισσότερο ενδιαφέρουσα.

Σύμφωνα με σχετική μελέτη, οι γυναίκες συνδέουν την ευχαρίστηση του οργασμού με

α) σκέψεις και συναισθήματα που νιώθουν,

β) τη συνολική σωματική και ψυχική ένταση, όχι την ένταση σε συγκεκριμένα ανατομικά σημεία και

γ) την ικανοποίηση από τη σχέση. Φαίνεται δηλαδή πως για τις περισσότερες γυναίκες ο οργασμός είναι μια εμπειρία με πολλές διαστάσεις, όχι μόνο σωματικές αλλά και συναισθηματικές.

Εξάλλου, πρόσφατη μελέτη που επεδίωξε να περιγράψει την εμπειρία του οργασμού 500 γυναικών ανέδειξε μια διαφορετική εικόνα από αυτήν που έως σήμερα είχαμε. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της, διαπιστώθηκαν 4 κατηγορίες οργασμού στο σεξ με σύντροφο και μία επιπλέον κατηγορία που περιέγραφε τον οργασμό κατά την αυτοϊκανοποίηση. Οι 4 κατηγορίες ήταν:

* Οργασμός με υψηλό αίσθημα ευχαρίστησης και έντονα σωματικά αισθήματα, π.χ. παλμοί, σπασμοί κ.λπ .

* Οργασμός με υψηλό αίσθημα ευχαρίστησης και μέτριας έντασης σωματικά αισθήματα.

* Οργασμός με μέτριο αίσθημα ευχαρίστησης και χαμηλής έντασης σωματικά αισθήματα.

* Οργασμός με χαμηλό αίσθημα ευχαρίστησης και χαμηλής έντασης σωματικά αισθήματα.

Όσον αφορά τον οργασμό κατά την αυτοϊκανοποίηση, χαρακτηρίζονταν από λιγότερα σωματικά αισθήματα, αλλά περισσότερο ευχάριστα. Φαίνεται από τα παραπάνω ότι το αίσθημα του οργασμού δεν είναι πάντα το ίδιο, ούτε περιγράφεται ως «υπέρτατη απόλαυση» πάντα. Μάλιστα, το αίσθημα του οργασμού κατά την αυτοϊκανοποίηση είναι σε κάποιες περιπτώσεις καλύτερο από ό,τι στον οργασμό που προκαλείται με τον σύντροφο.

Πρωινό με χαμηλές θερμίδες!

Για πολλά χρόνια, επικρατούσε η άποψη ότι το πρωινό είναι το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας, εγώ όμως, όπως και πολλοί άλλοι που κάνουν τη δίαιτα 5:2, ανακάλυψα ότι στην πραγματικότητα δεν το χρειάζομαι.

Ωστόσο, αν δεν μπορείτε να ξεκινήσετε τη μέρα σας χωρίς αυτό (και στην εκπομπή «Horizon» του BBC, ο δρ Μόσλι τρώει πρωινό και βραδινό), υπάρχουν πολλές επιλογές για εσάς.

Επιλογές έτοιμου πρωινού

Με τις επιλογές έτοιμου πρωινού, θα πρέπει να γίνετε ειδήμων στις ετικέτες τροφίμων, αφού πολλά δημητριακά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και θα μπορούσαν να εκτροχιά- σουν τη δίαιτά σας.

Δημητριακά

Πολλοί αποφεύγουν τις συσκευασίες δημητριακών με γλυκαντικές ουσίες, λόγω της αυξομείωσης του σακχάρου του αίματος που ανέφερα στην εισαγωγή αυτής της ενότητας του βιβλίου. Επίσης, οι μερίδες αποδεικνύονται πολύ μικροσκο- πικές όταν τις μετρήσετε. Τα All Bran ή κάποια μούσλι με χα-

μηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, όπως αυτά της γνωστής εταιρείας Alpen, είναι πιθανώς καλύτερη επιλογή. Οδηγίες για το πώς να αναλύσετε τα συστατικά για να βρείτε τα δημητριακά με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη παρέχονται στο bit/ly/QPcolf.

Μπάρες δημητριακών

Διαφημίζονται ως υγιεινή εναλλακτική των συνηθισμένων δημητριακών, αλλά έχουν λίγο πολύ τα ίδια μειονεκτήματα. Οι περισσότερες μπάρες διατίθενται σε μερίδες των 100 θερμίδων περίπου, όμως είναι τόσο γλυκές που σε λιγότερο από μία ώρα θα λαχταράτε άλλη μία. Μια αξιολόγηση στις μπάρες δημητριακών που διεξήγαγε το Which στη Μεγάλη Βρετανία κα- τέδειξε ότι μία μπάρα περιείχε σχεδόν το αντίστοιχο 4 κουτα- λιών ζάχαρης.

Πόριτζ/χυλός βρόμης

Οι διατροφολόγοι συχνά συνιστούν τη βρόμη ως ένα καλό δημητριακά για πρωινό, επειδή ελευθερώνει αργά την ενέργεια στο σώμα. Για τον έλεγχο των μερίδων, αρκετοί προτιμούν τις συσκευασίες με καταμετρημένες μερίδες. Φτιάξτε καλύτερα τον χυλό με νερό για να έχετε λιγότερες θερμίδες, αλλά αν δε σας αρέσει έτσι, χρησιμοποιήστε ημιαποβουτυρωμένο γάλα ώστε να περιορίσετε τις θερμίδες κάτω από τις 200.

Smoothies (πουρές φρούτων)

Τα smoothies φρούτων μπορεί να φαίνονται δελεαστικά για ένα γρήγορο γεύμα εκτός σπιτιού, δεν είναι όμως ιδανικά, για τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω. Τα φρούτα μπορεί να αναστατώσουν το σάκχαρο στο αίμα και να σας κάνουν να πεινάσετε πολύ γρήγορα. Αν όμως περιέχουν γιαούρτι, βρόμη και άλλα συστατικά αργής πέψης μπορεί να αποτελέσουν καλύτερη επιλογή.

Συμβουλευτείτε την καταμέτρηση θερμίδων αλλά και την καταμέτρηση σακχάρων/υδατανθράκων στην ετικέτα. Όσο μικρότερη τιμή, τόσο το καλύτερο.

Γιαούρτι

Υπάρχουν τόσες ποικιλίες γιαουρτιών, που είναι αδύνατο να γενικεύσουμε αν είναι καλή επιλογή ή όχι. Η ετικέτα θα σας δώσει μια ιδέα. Ομως, σε γενικές γραμμές, είναι καλύτερο να αγοράσετε ένα φυσικό γιαούρτι χαμηλών θερμίδων, χαμηλών υδατανθράκων και να προσθέσετε λίγους ξηρούς καρπούς ή σπόρους (και πάλι αφού τους μετρήσετε προσεχτικά), ώστε να σας κρατήσει χορτάτους για περισσότερη ώρα. Μια πολύ καλή λύση είναι οι ηλιόσποροι ή οι κολοκυθόσποροι μαζί με μερικά φρέσκα μύρτιλα ή σμέουρα.

Σπιτικό πρωινό

Μια φέτα ψωμί με…

Ποιος μπορεί να αντισταθεί σε μια φέτα ψωμί; Για μένα, το ψωμί είναι όπως το ναρκωτικό για τους ναρκομανείς, γι’ αυτό μπορεί να αποτελέσει ριψοκίνδυνη επιλογή για ημέρα νηστείας. Αν όμως μπορείτε να περιοριστείτε σε μία ή δύο φέτες χωρίς βούτυρο, μπορεί να κάνει το πρωινό σας πιο ευχάριστο. Τα παρακάτω είναι μόνο για άλειμμα, ενώ έχω χρήσιμο-

ποιήσει μια σειρά από διαφορετικές μάρκες – τα περισσότερα σούπερ μάρκετ θα έχουν παρόμοια προϊόντα:

Τροφή	θερμίδεε
Μέτριο αυγό ηοσέ	75-85
Ψητά φασόλια Heinz Snap Pot 200 γρ.	144
Φασόλια – Heinz Home Style (τύπου Chipotle BBQ) Vi κούπα	130
Φιστικοβούτυρο Sunpat Crunchy -1 κ.σ. (5 γρ.)	30
Φιστικοβούτυρο φυσικό κρεμώδεε Skippy	31
Φιλαδέλφεια -1/3 λιγότερα λιπαρά (από το κρεμώδεε τυρί) με σχοινόηρασο και κρεμμύδι 1 κ.σ. (15 γρ.)	35
Φιλαδέλφεια έξτρα light κρεμώδεε τυρί (10 γρ.)	11
Φιλαδέλφεια με γάλα Cadbury Dairy (10 γρ.)	30
Φέτα ζαμπόν βραστό	80
Φέτα ζαμπόν ψητό με μέλι Teeco	24
Φέτεε τυρί Kraft Singlea American	60
Φέτα τυρί Teeco Reduced Flat (25 γρ.)	75

Ένα αυγό πριν φύγετε για τη δουλειά;

Τα αυγά είναι πλούσια σε πρωτεΐνες αλλά και πολύ χορταστικά, ειδικά για πρωινό, γι’ αυτό αξίζει τον κόπο να τα συμπερι- λάβετε στη διατροφή σας.

Οι τρόποι μαγειρέματος με τις λιγότερες θερμίδες είναι πο- σέ ή βραστά, αλλά μπορείτε επίσης να τα τηγανίσετε χρησιμοποιώντας αγοραστό λάδι σε σπρέι, το οποίο συνήθως έχει 1 θερμίδα ανά ψεκασμό. Δεν είναι τόσο γευστικό όσο το βούτυρο, αλλά ούτε και τόσο θερμιδογόνο.

> Βασική συνταγή για αυγά σκραμηλ: 155 θερμίδες

• Πάρτε δύο αυγά (των 50 γρ. που έχουν περίπου 70 θερμίδεε το καθένα), σπάστε τα σε ένα μπολ, προσθέστε 2 κουτ. σού- παε (30 ml: 15 θερμίδες) ημιαποβουτυρωμένο γάλα.
• Χτυπήστε τα καλά με ένα πιρούνι μέχρι να ομογενοποιηθούν τα ασπράδια και οι κρόκοι. Προσθέστε αλάτι και πιπέρι.
• Ψεκάστε ένα μικρό αντικολλητικό τηγάνι με σπρέι λαδιού χαμηλών θερμίδων και ζεστάνετε σε χαμηλή/μέτρια θερμοκρασία: Όσο πιο αργά τα μαγειρέψετε, τόσο λιγότερο μαστι- χωτά θα γίνουν.
• Προσθέστε το μείγμα αυγών και μαγειρέψτε για ένα λεπτό, χωρίε να ανακατέψετε. Κατόπιν αρχίστε να ανακατεύετε κυκλικά το μείγμα με ένα κουτάλι ή μια σπάτουλα, μέχρι να αρχίσει να δένει, αναλόγωε πώε προτιμάτε τα αυγά σαε. Μα- γειρέψτε καλά τα αυγά αν είστε έγκυοε ή σε ανοσοκαταστο- λή. Μην ξεχνάτε, το μείγμα θα συνεχίσει να ψήνεται όσο παραμένει στο ζεστό τηγάνι, γΐ αυτό σερβίρετε αμέσωε.

Συμπληρωματικά υλικά:

• Ψιλοκομμένα, φρέσκα βότανα
• Νιφάδεε τσίλι
• Μανιτάρια, προτηγανισμένα με ψεκασμό λαδιού
• Ψιλοκομμένο ζαμπόν ή καπνιστόε σολομόε, μια μικρή ποσότητα αρκεί.

Πρόταση σερβιρίσματος: Αντί να τα σερβίρετε πάνω σε ψω μί, χρησιμοποιήστε το σπρέι λαδιού για να τηγανίσετε μεγά λα μανιτάρια πορτομπέλο για 4-5 λεπτά (στον μισό χρόνο γυ ρίστε τα και από την άλλη πλευρά) και σερβίρετε τα αυγά πά νω στα μανιτάρια.

Οι ομελέτες είναι επίσης υπέροχες, μεταξύ άλλων, γιατί μου φαίνονται πιο πλήρες φαγητό χωρίς την προσθήκη των θερμίδων του ψωμιού.

> Βασική συνταγή για ομελέτα: 140 θερμίδεε

• Σπάστε δύο αυγά μεσαίου μεγέθουε των 50 γρ. (70 θερμίδεε το καθένα) σε ένα μπολ και χτυπήστε τα καλά μέχρι να ομο- γενοποιηθούν. Προσθέστε αλάτι και πιπέρι.
• Χρησιμοποιήστε ένα μικρό αντικολλητικό τηγάνι ή μια ομε- λετιέρα και σπρέι λαδιού χαμηλών θερμίδων και βάλτε το σκεύοε στην εστία μέχρι να ζεσταθεί, αλλά χωρίε να κάψει: θεωρητικά, θα πρέπει να μπορείτε να το ακουμπήσετε με το πίσω μέροε του χεριού σαε, ωστόσο σαε συμβουλεύω να μην το κάνετε!!!
• Προσθέστε τα αυγά και κουνήστε το μείγμα, έτσι ώστε να έρθει σε επαφή με το τηγάνι όλο το ωμό μείγμα αυγών, για 1 -2 λεπτά.
• Κατόπιν, γείρετε το τηγάνι και αφήστε την ομελέτα να κυλήσει npos την άλλη πλευρά του τηγανιού, χρησιμοποιήστε τη σπάτουλα για να σηκώσετε το ένα τρίτο ms ομελέταε και να το αναδιπλώσετε. Κάντε το ίδιο και για την άλλη πλευρά, έτσι ώστε να τυλιχτεί η ομελέτα σε σχήμα πούρου.
• Και πάλι μπορείτε να προσθέσετε και άλλα υλικά, είτε στο κέντρο ms ομελέταε όταν έχει μερικώε μαγειρευτεί, αλλά προτού την αναδιπλώσετε, είτε στο βασικό μείγμα.

Σπιτικό πόριτζ / χυλός βρόμης

Υπάρχουν πολλές μάρκες στην αγορά, οπότε διαλέξτε όποια σας αρέσει: Εμένα μου αρέσει πολύ η βρόμη Flavahan’s Irish Porridge Oats, γιατί είναι τόσο κρεμώδης και νόστιμη ακόμα κι αν φτιαχτεί μόνο με νερό.

Οι διάφορες μάρκες χυλού βρόμης αναγράφουν πάνω στη συσκευασία τους οδηγίες παρασκευής για φούρνο μικροκυμάτων ή για εστία. Μία μερίδα 40 γρ. Flavahan’s με 240 ml αποβουτυρωμένο γάλα έχει 237 θερμίδες.

Τι μπορείτε να προσθέσετε στο πόριτζ/χυλό βρόμης Τροφή θερμίδεε 1 κουχ. γλυκού μέλι 20 1 κουχ. γλυκού ηλιόσηοροι (5 γρ.) 30 1 κουχ. γλυκού σχαφίδεε (5 γρ.) 15 Ζι πολύ μικρό μήλο χριμμένο (περίπου 50 γρ.) 27 Σμέουρα – 20 καρποί (καχεψυγμένα: προσθέσχε χα σχην ωμή βρόμη απευθείαε από χην καχάψυξη, πριν χη μαγειρέψεχε, όχαν δεν υπάρχουν φρέσκα) 20 (1 θερμίδα οκαρπόε!) Μύρχιλα: 50 καρποί 39 1 κουχ. σούπαε (15 γρ.) γιαούρχι χαμηλών λιπαρών Δείχε χην εχικέχα! Σκόνη κακάο 1 κουχ. γλυκού 18 1 κουχ. γλυκού κανέλα σε σκόνη (μία κουχαλιά μπορεί να είναι υπερβολική ποσόχηχα!) 6

Σπιτικό μουσλι Bircher

Εμένα έτσι μου αρέσει η βρόμη. Το ανακάλυψα στις διακοπές, στον πολυτελή μπουφέ του ξενοδοχείου, και είναι χορταστι

κό και υγιεινό. Επίσης, είναι πανεύκολο και πολύ πιο νόστιμο απ’ όσο φαντάζεστε. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι βγάζει μια πολύ μικρή μερίδα σε μπολ, όμως, όπως είπαμε, αυτές τις λι- λιπούτειες μερίδες θα τις συνηθίσετε.

>► Βασική συνταγή για μούσλι Bircher: 168 Θερμίδε5

Πρόκειται για μια μικρή αλλά πολύ χορταστική μερίδα…

25 γρ. βρόμη (97 θερμίδεε)

25 ml ημιαηοβουιυρωμένο γάλα (12 θερμίδεε) ή χυμό μύλου (11 θερμίδεε) συν 1 κουτ. του γλυκού (5 γρ.) σταφίδεε (15 θερμίδεε).

Ανακατέψτε τα υλικά και βάλτε τα σε ένα μπολ ή σε πλαστικό δοχείο στο ψυγείο για όλη τη νύχτα, σκεπασμένα.

Το πρωί, αν το μείγμα είναι λίγο στεγνό, προσθέστε λίγο παραπάνω υγρό. Τρίψτε μισό μικρό μήλο από πάνω (28 θερμίδεε), ανακατέψτε και προσθέστε 2 κουτ. τηε σούπαε (30 ml) φυσικό γιαούρτι χαμηλών λιπαρών (17 θερμίδεε), συν οποιοδήποτε από τα υλικά που προτείνονται παραπάνω για πόριτζ (οι καρποί φρούτων είναι εξαιρετικοί).

Πάρτε το μαζί σας στη δουλειά σε ένα πλαστικό δοχείο!

Πηγή: Η δίαιτα των 2 ημερών – Κέιτ Χάρισον

Ευχαριστούμε τις εκδόσεις Ψυχογιός

boro.gr